İkili Tepe (Çift Tepe) Formasyonu

Merhaba değerli finansal piyasa takipçileri. Bildiğiniz gibi, finansal piyasalarda inişlere çıkışlara rastlamak adi bir haldır. Her gün, finansal piyasalarda fiyat dalgalanmasını izlerken bu karmaşıklığı çözmek zorundayız. Piyasaların nabzını tutmak ve doğru sinyalleri okuyabilmek için teknik analiz gibi araçlara ihtiyaç duyarız. Bu araçlar arasında, İkili Tepe veya Çift Tepe (Double Top) formasyonu, özellikle dikkat çeken ve güvenilirliği ile bilinen bir yapıdadır. Bu yazıda, İkili Tepe formasyonuna göz atarak, oluşum sürecini, teknik detaylarını ve ticaret stratejilerini adım adım inceleyeceğiz. Hangi seviyelerde satış yapmalı, zararı durdur noktası nerede olmalı, hedef fiyat nasıl belirlenmeli gibi sorulara yanıt arayacak ve bu formasyonu kullanarak başarılı bir şekilde ticaret yapmanın püf noktaları ele alacağız.

İkili Tepe Formasyonu Nedir?

İkili tepe formasyonu, boğa trendinin sona erdiğini gösteren bir dönüş formasyonudur. Bu formasyon, adından da anlaşılacağı üzere, fiyat grafiğinde iki ardışık tepenin oluştuğu bir yapıyı temsil eder. Çift Tepe formasyonun altında yatan mantık, piyasa psikolojisinin derinlemesine bir yansımasıdır. Fiyatların iki kez belirli bir seviyeye ulaşıp bu seviyeyi aşamaması, alıcıların zayıfladığını gösterir.

İlk tepe, piyasanın zirveye ulaşma çabasıdır. Ardından gelen düzeltme, piyasadaki belirsizliklerin bir sonucudur. İkinci tepe ise, alıcıların son bir kez daha aynı seviyeyi test etme çabası olarak görülebilir. Ancak bu çaba genellikle başarısızlıkla sonuçlanır ve fiyatlar boyun çizgisi olarak adlandırılan kritik destek seviyesini kırarak düşüş trendine girer. Bundan dolayı, İkili tepe formasyonu, grafik formasyonları arasında dönüş formasyonları kategorisine dahil edilir. Boğa trendinin sonlarında görülerek, fiyatların yön değiştirip ayı trendine geçiş yapacağı sinyalini verir.

Aşağıdaki görsel, İkili tepe formasyonunu detaylarıyla incelemenizi sağlayacak bir örneği sunmaktadır. Formasyonun yapısını daha iyi anlamak için görseli dikkatlice inceleyebilirsiniz:

İkili Tepe(Çift Tepe) Formasyonu

Not: Teknik analizde trend dönüşlerini öngörmek için kullanılan Çift Tepe formasyonuyla birlikte Çift Dip formasyonu da vardır. Çift Tepe formasyonu ve çift dip formasyonu, birbirinin zıttı olan grafik formasyonlarıdır. Çift Tepe formasyonu, yükseliş trendinin sonunu ve düşüş trendinin başlangıcını işaret ederken, Çift Dip formasyonu düşüş trendinin sonunu ve yükseliş trendinin başlangıcını gösterir. Bu iki formasyon, birbirinin tersine hareket eden piyasa sinyalleri verir.

İkili Tepe Formasyonu Nasıl Oluşur?

İkili tepe formasyonu genellikle bir yükseliş trendinin sonunda meydana gelir. Bu formasyonun grafiksel görünümü, iki ardışık tepe, aralarındaki dip seviyesi ve hayali bir boyun çizgisinden oluşur. Çift tepe formasyonu, fiyatların iki kez aynı yüksek seviyeye ulaşıp bu seviyeyi aşamaması ve ardından düşüşe geçmesiyle tanımlanan bir desendir. Genellikle her iki tepe aynı yükseklikte görülür, ancak bazen farklı yüksekliklerde de oluşabilir. İkili tepe formasyonu şu aşamalardan oluşur:

İlk Tepe (First Top)

Bir yükseliş trendinin devamı sırasında, fiyatlar belirli bir seviyeye kadar yükselir. Bu seviyeye ulaştığında, genellikle direnç seviyesinin etkisiyle fiyatlar geri çekilmeye başlar. Sonuçta İlk Tepe oluşur. İlk tepeden sonra, fiyatlar genellikle güçlü bir destek seviyesine kadar düşer. Bu destek seviyesi, genellikle önceki düşük seviyelerden biri olabilir. Bu ilk tepe, formasyonun ilk zirvesini oluşturur.

İkinci Tepe (Second Top)

Fiyatlar destek seviyesine geri çekildikten sonra tekrar yükselmeye başlar. Ancak bu sefer, fiyatlar yeniden ilk tepe seviyesine yaklaşır, fakat genellikle bu seviyeyi aşamaz. İkinci Tepe, ilk tepe seviyesinin yeniden test edildiği noktadır. Tecrübeli trader'lar, bu seviyede fiyatların tekrar düşeceğini düşünerek satış yapabilirler. Bu durum, ikinci tepenin oluşmasına yol açar. İkinci tepe sırasında işlem hacmi, ilk tepeye kıyasla genellikle daha düşüktür. Bu durum, alıcıların tepe seviyesine olan güveninin azaldığını ve satıcıların piyasaya hakim olduğunu işaret edebilir.

Boyun Çizgisi (Neckline)

Her iki tepeden sonra, fiyatlar düşüşe geçer ve genellikle önceki düşük seviyeye kadar geri çekilir. Bu geri çekilmenin durduğu hat, formasyonun genellikle boyun çizgisi (neckline) olarak adlandırılır. Boyun çizgisi, iki tepe arasındaki düşüş seviyesinin birleştirildiği yatay veya hafif eğimli bir çizgidir. Bu hayali çizgi genellikle destek seviyesi olarak da bilinir.

Bu adımlar, bir İkili tepe formasyonunun nasıl oluştuğunu gösterir. İkili tepe formasyonu, genellikle bir trend değişiminin habercisi olarak öngörülür. İlk tepe, yükseliş trendinin zayıfladığını, ikinci tepe ise bu zayıflamanın devam ettiğini gösterir.

İkili Tepe Formasyonuyla Nasıl Ticaret Yapılır?

Fiyat grafiğinde, bir trendin sonlanmasını ve yeni bir trendin başlamasını öngörebilmek, her trader için başarıya giden yolda kritik bir beceridir. Bu noktada grafik formasyonları, bize bu dönüşleri öngörebilme yetisi sunar. Grafik formasyonları sayesinde, fiyat hareketlerindeki dönüşleri imkan dahilinde önceden görebilir ve buna göre işlem yapabiliriz. Özellikle Çift tepe formasyonu, bir yükselişin sonuna yaklaşıldığını ve düşüş eğiliminin başlayabileceğini gösteren en basit fakat etkili dönüş formasyonlarından biridir. İki ardışık zirve noktasının oluştuğu bu formasyon, piyasadaki alıcıların gücünü yitirdiğini ve satıcıların gücünü artırdığını işaret eder. Fiyatların bu ikinci tepeyi aşamayıp geri çekilmesi, alıcıların zayıflığını açıkça ortaya koyar.

Fiyatlar boyun çizgisini aşağı doğru kırdığında, ikili tepe formasyonu tamamlanmış olur. Bu kırılma (breakdown), genellikle satış sinyali olarak kabul edilir ve güçlü bir düşüş trendinin başlayabileceğini gözler önüne serer. Bazen güçlü bir kırılma gerçekleşir ve fiyatlar retest yapmadan sürekli düşer. Bu durumda, fiyatlar boyun çizgisini aşağı kırdığında satış pozisyonu açmak mantıklı olabilir. Ancak bazen kırılma sonrası fiyatlar biraz düşer ve ardından geri çekilebilir. Bu durumda ise fiyat tekrar düşerken satış yapmak daha mantıklı olabilir. Mutlaka doğrulama için onay önemlidir. Bu nedenle, boyun çizgisi altında bir mum kapanışı beklemek ve hacim, trend, momentum gibi teknik göstergelerle doğrulama yapmak gereklidir.

• Satış: Fiyatlar boyun çizgisini aşağı kırdığında veya retest yapıp tekrar düştüğünde satış emri verilebilir.
• Zararı Durdur: Zararı durdur emrini, boyun çizgisinin hemen üstüne veya ikinci tepe seviyesinin biraz üstüne yerleştirmek yaygın bir yaklaşımdır.
• Hedef: İkili tepe formasyonunda, hedef fiyat genellikle boyun çizgisi ile tepe noktaları arasındaki yükseklik kadar düşüş beklenir. Bu yükseklik, boyun çizgisinden aşağıya doğru ölçülerek hedef fiyat belirlenir.

Aşağıdaki Yeni Zelanda Doları/ABD Doları döviz çiftinin 1 saatlik grafiğini incelerken, İkili Tepe formasyonunun yükselen trendin sonunda oluşarak trend değişimine yol açtığını görebiliriz. Boyun çizgisi aşağı doğru kırıldıktan sonra fiyatlar düşmüş, ancak sonrasında geri çekilerek (pullback yaparak) çizgiyi test etmiştir. Fiyat geri çekilmesi, ikinci tepeyi aşmamıştır. Bu durumda, ikinci tepe seviyesinin üzerine yerleştirilen stop loss mükemmel bir tercih olmuştur. Daha küçük zaman dilimlerinde, stop loss emrinin tepeye yerleştirilmesi daha uygun olacaktır:

İkili Tepe Formasyonu, NZD/USD 1 Saatlik Grafik.

Şimdi başka bir örneğe bakalım. Aşağıdaki ABD Doları/Kanada Doları (USD/CAD) döviz çiftinin 4 saatlik grafiğinde, Çift Tepe formasyonunun güçlü bir düşüş trendini başlattığını görebiliriz. Çift Tepe formasyonu, genellikle yükselen bir trendin sonunda oluşur ve trendin değişeceğine işaret eder. Grafikte görüldüğü üzere, boyun çizgisi olarak adlandırılan destek seviyesi aşağı doğru kırıldığında, bu kırılma düşüş trendinin başladığını doğrular. Fiyatlar bu seviyeyi kırdıktan sonra düşmüş, ardından geri çekilmiş ve sonrasında sürekli ve istikrarlı bir şekilde düşmeye devam etmiştir. Bu düşüş, satış baskısının arttığını gösterir. Grafikteki bu bariz örnek, Çift Tepe formasyonunun nasıl çalıştığını ve trader'lara nasıl sinyaller verdiğini açıkça göstermektedir:

USD/CAD Grafik – Çift Tepe Örneği.

Unutmayın: Burada yer alan bilgiler yatırım tavsiyesi değildir. Forex piyasasında grafik formasyonlarına dayalı ticaret yaparken ani fiyat dalgalanmalarından kaynaklanan sahte kırılmalar yaşanabilir. Bu durum, Çift Tepe formasyonu da dahil olmak üzere tüm teknik araçlarda görülebilir. Bu nedenle, risk yönetimini her zaman ön planda tutmalı ve diğer teknik göstergelerle birlikte kullanmalısınız.